We kunnen ons de vraag stellen of sociale woningbouw nog wel bestaat. Nu de woningbouwverenigingen geen sociale taak meer hebben en de overheid in het algemeen zich heeft teruggetrokken uit de woningmarkt, wordt deze – zoals bij wel meer markten het geval is – bepaald door vraag en aanbod.
Het aanbod, voornamelijk gedaan door projectontwikkelaars, is daardoor eenzijdig geworden. Vele malen uniformer dan ooit. Zelfs de ooit zo bevlogen wethouders, dikwijls uit de linker vleugel van het politieke spectrum, keerden de volkshuisvesting de rug toe. Die zo bekritiseerde overheidsbemoeienis – prof Carel Weeber noemde het provocerend staatsarchitectuur – was kennelijk voor de variatie in het straat- en stadsbeeld zo gek nog niet.
Voor experimenten in het wonen, waarmee de Nederlandse bouwkunst in de hele wereld beroemd en geroemd werd, is allang geen plaats meer. Meer van hetzelfde: het geld bepaalt. Sociale woningbouw is definitief tot linkse hobby verheven.
Toch is er af en toe, wanneer ontsporing dreigt, een ingreep van overheidswege waarneembaar. In Zeeland gaat het dan vooral om huurwoningen in de steden bedoeld voor studenten, zorgbehoevenden en een groeiend aantal starters of alleengaanden. In de dorpen worden kleine blokjes woningen gemaakt voor jongeren, om te voorkomen dat ze gedwongen worden naar de stad te trekken of zelfs de provincie te verlaten. Maar werkt het ook? Voorzien die woningen werkelijk in een behoefte? Kent de gemeente die specifieke behoefte en houden de ontwerpers daar rekening mee? In de uitzending worden, na een educatieve blik op het gerestaureerde verleden van de arbeiderswoningen in Nieuw Middelburg en de studentencampus op het Bagijnhof, enkele voorbeelden gegeven uit Hansweert en Biggekerke. Gerrit Schoenmakers is gastcommentator. Hij was een van de laatste wethouders die zich nog nadrukkelijk profileerde met stadsvernieuwing en kent de idealen en de teleurstellende valkuilen als geen ander. Duidelijk wordt al snel dat het befaamde verleden door de ontwerpers dankbaar gebruikt wordt in de beeldvorming van de woningen. Soms levert dat een nogal vlak resultaat op, soms is het wat plastischer. Maar of dat de doelgroep bedient?
Uitzending gemist? Kijk hier alle afleveringen terug >>